Copy
Bekijk deze e-mail in uw browser
Uitgave: Stichting Ruurd Wiersma Burdaard
Informatie over inhoud: o.hiddema@planet.nl
Gratis abonneren: penningmeester@ruurdwiersma.nl
december 2021

Ons beleid van 2021 tot 2025: prikkelend perspectief

De coronabeperkingen hebben musea genoodzaakt, of liever gezegd gestimuleerd, om na te denken over nieuwe kansen om te blijven voortbestaan. Ook het Ruurd Wiersma Museum heeft zichzelf de spiegel voorgehouden. Onze visie is dat de eenvoud van ons compacte museum grotendeels onze charme bepaalt. Tegelijkertijd staat de beperkte museumhuisvesting het herstel van het aantal bezoekers in de weg. Het stichtingsbestuur ziet mogelijkheden om deze bedreigingen de komende jaren om te zetten in nieuwe kansen. Hoe wij de meerjarige ontwikkelingen zien, is vastgelegd in onze concept-Beleidsvisie 2021-2025. Deze stellen wij vast in de maand december.

Zomerse belangstelling was redelijk in coronajaar


Sinds 18 juni heeft het Ruurd Wiersma museum ruim 250 bezoekers getrokken. Dit lijkt weinig ten opzichte van vorige jaren. Maar omdat de openingstijden waren beperkt tot vier middagen per week en de groepsgrootte was beperkt tot vier personen is het toch een bemoedigend resultaat. Het museum was slechts drieënhalve maand open. Om het aantal bezoekers weer op peil te brengen werkt het bestuur de komende winter met enkele vrijwilligers aan een coronabestendiger inrichting van de expositiekamer die de doorstroom bevordert. Tevens wordt aandacht besteed aan isolering, luchtconditionering en bouwkundige maatregelen, maar ook aan versterking van de attractiviteit.Verder wordt gekeken naar mogelijkheden om een museumbezoek los te kunnen koppelen van de gebruikelijke rondleidingen door vrijwilligers.

Familie Monsma schenkt schilderij ‘Landschap met jager’

Deze foto toont niet het hele schilderij, maar sterk uitvergrootdetail

Vaste museumbezoekers herkennen in bovenstaand uitvergroot detail het landschapsschilderij “Het jagertje”. Het hangt al sinds de oprichting van het museum meteen rechts bij binnenkomst. Het museum heeft dit schilderij onlangs officieel in eigendom verkregen van de familie Monsma.

Ruurd Wiersma had een goede band met de heer Monsma. Samen met zijn echtgenote runde Monsma het postkantoor aan de Hoofdweg 24 in Burdaard. Hij heeft Ruurd jarenlang geholpen met het invullen van papieren. Als dank heeft Wiersma hem als vrijetijdsjager met zijn hond in beeld gebracht.

Het schilderij heeft altijd in het postkantoor gehangen. Toen het kantoor in 1978 sloot en de publieksruimte bij de woonkamer werd getrokken, gaf Monsma het schilderij in bruikleen aan het museum. Inmiddels heeft mevrouw Monsma het schilderij formeel aan de stichting Ruurd Wiersma geschonken.

Bent u geboeid geraakt door de charme van dit detail uit het schilderij? Of herinnert u zich het tafereel nog van vroeger in het postkantoor?  Overweeg dan weer eens een bezoekje aan ons museum. Informeer naar de bezoekmogelijkheden via de website www.ruurdwiersma.nl

Nieuw: overeenkomsten voor bruikleen en eigendom


Particuliere bezitters van een Ruurd Wiersma hoeven niet meer te twijfelen of ze hun schilderij aan het museum in bruikleen willen geven. Het stichtingsbestuur tekent in het vervolg met de bruikleengever een officiële overeenkomst van bruikleen. De overeenkomst is opgesteld naar voorbeeld van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en omvat bepalingen over het beheer, de eigenaar, de termijn, de locatie en de verantwoordelijkheid voor schilderstukken of beschilderde objecten.

Het pakket contracten omvat ook een uitleenovereenkomst voor schilderijen die het museum voor lange of korte tijd uitleent aan overheden, musea of mobiele exposities.

Een derde type document beschrijft de formele overdracht en eigendom van een schilderij dat aan het museum wordt geschonken.

Webenquête naar bezoekerstevredenheid


Het vergroten van de zelfredzaamheid van bezoekers vraagt om meer (en digitale) informatie bij de schilderijen, stroomlijning van de presentatie, maar ook om organisatorische aanpassingen. De bezoekers wordt in de komende periode gevraagd naar ervaringen, tips, wensen en verbeterpunten. Op basis van de resultaten zoek het bestuur naar nieuwe wegen om de belangstelling voor het museum te vergroten.

Pytsje de Graaf, bedankt voor je betrokkenheid!

Tijdens een drukbezochte afscheidsreceptie heeft het Ruurd Wiersma Museum zijn dank uitgesproken voor de grote betrokkenheid van wethouder Pytsje de Graaf bij het wel en wee van de artistieke nalatenschap van de kunstenaar uit Burdaard. Om de herinnering levend te houden kreeg zij namens het bestuur het prototype uitgereikt van een nieuw item voor de museumwinkel. Op de foto vlnr: Pytsje de Graaf, haar echtgenoot Harke en de museumbestuurders Meta Woudstra en Oege Hiddema. De foto is beschikbaar gesteld door Jelle Raap.

Nieuwe inkomstenbronnen


De verhouding tussen opbrengsten uit entree (afgelopen zomer 53,4 %) en andere inkomstenbronnen zal worden verbeterd.  De verkoop van DVD’s, placemats, kaarten en boekjes zorgde de afgelopen zomer voor 23 % van de inkomsten. Een derde belangrijke bron van inkomsten (23,5%) werd gevormd door giften en vrijwillige bijdragen van loyale liefhebbers en bewonderaars van de artistieke erfenis van Ruurd Wiersma.

De vraag naar herinneringen aan het museumbezoek vertoont de laatste jaren een stijgende lijn. Meer (en nieuwe) artikelen in het museumwinkeltje zorgen vanaf volgend jaar voor een grotere kasstroom.

Gemeente verleent € 3.100 Corona-subsidie


De gemeente Noardeast-Fryslân heeft het Ruurd Wiersma Museum voor 2021 een eenmalige bijdrage van € 3.100 verleend uit de ‘Tijdelijke subsidieregeling compensatie corona voor culturele instellingen’. Dit bedrag compenseert de schade die het museum heeft geleden door wettelijke restrictie van het aantal toegestane bezoekers in 2021. Deze bijdrage stelt het museum in staat de jaarafrekening van 2021 sluitend te krijgen.

Bureau Middelsee: neem energie- en isolatiemaatregelen


Op initiatief van de Museumfederatie Fryslân heeft het Bureau Middelsee onderzoek gedaan naar energiebesparende en isolerende maatregelen voor het museumpand. Uit infrarood-opnamen blijkt dat er op korte termijn veel besparing is te realiseren met het isoleren van het dak of zoldervloer, nieuwe beglazing (HR+++) en het kierdicht maken van het gebouw.Ten aanzien van vochtvorming is aangeraden alvast de sterk verouderde gaskachels te vervangen door elektrische verwarming.

Voordat hieraan kan worden begonnen zoekt het museumbestuur in overleg met de Museumfederatie contact met de Rijksdienst RCE (zie ook het artikel) voor het uitvoeren van een bouwkundige keuring om meer inzicht te krijgen in het totale pakket aan maatregelen.

Kwaliteitsonderzoek Rijksdienst Cultureel Erfgoed gereed


De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) heeft in augustus de laatste hand gelegd aan een Materiaal- en risicoanalyse van het interieur, de schilderijen en objecten van het Ruurd Wiersma Museum.
De onderzoekers Bart Ankersloot, Sanne Berbers en Rika Pause constateren in het rapport dat het museum de komende tijd moet investeren in isolatie van het museumpand, klimaatbeheersing en herstel, restauratie en bescherming van de wandschilderingen.

bescherming van de wandschilderingen.
De onderzoekers zijn tevreden over de conditie van de schilderijen in de expositieruimte. Er zijn wel maatregelen nodig om schade door aanraken en stoten te voorkomen. De Rijksdienst dringt ook aan op een stabieler binnenklimaat en terugdringen van UV-licht van ramen en lampen. Het bestuur beraadt zich momenteel over de prioriteit van de aanbevelingen. Voor de kosten en subsidies van noodzakelijke bouwkundige en installatietechnische ingrepen is advies ingewonnen bij de Provinsje Fryslân. Organisaties en particulieren die zijn geïnteresseerd in het rapport van de Rijksdienst kunnen een digitale versie van de analyse downloaden op www.ruurdwiersma.nl

De bevindingen uit de risicoanalyse van de RCE en het eerder beschreven onderzoek van bureau Middelsee noodzaken het museumbestuur de komende jaren tot het opstellen van een omvangrijk investeringsprogramma. Afhankelijk van beschikbare subsidiestromen worden de werkzaamheden stap voor stap uitgevoerd in een meerjarenprogramma.

Stijgende belangstelling voor een vrijwilligersfunctie


De groep vrijwilligers waar het museum succesvol op draait, wordt de komende jaren kleiner. Dit komt door natuurlijk verloop, maar ook doordat sommige rondleiders gezien hun leeftijd soms wat minder vaak beschikbaar zijn. Het stichtingsbestuur is momenteel in gesprek met een drietal kandidaten die interesse hebben getoond in een vrijwilligersfunctie. Een van deze kandidaten overweegt zijn ervaring specifiek in te zetten op het gebied van onderwijsprojecten en redactie.

In de zomer heeft het bestuur een procedure vastgesteld, met extra aandacht voor begeleide introductie en opleiding. Wie zich aangetrokken voelt om zijn of haar kennis en ervaring aan het museum toe te voegen op het gebied van presentatie, (nieuwe) media, digitale archivering en documentatie, cultuurhistorie, rondleidingen, hand- en spandiensten of de organisatie van grotere of kleinere evenementen, steek dan je licht eens op bij een van de bestuursleden. Je kunt ze bereiken met een berichtje naar secretaris@ruurdwiersma.nl

Ook wie wat verder van Burdaard woont, maar ‘iets heeft’ met ons museum, kan een rol spelen bij onze plannen voor doorontwikkeling. Wij staan open voor verfrissende ideeën van jong en oud.

Peter Karstkarel schrijft over Ruurd Wiersma in autobiografie


Kunsthistoricus en recensent van de Friese kunstwereld Peter Karstkarel wijdt in zijn autobiografische schetsen “Wel aardig, nou?” een heel hoofdstuk aan zijn ontdekking van Ruurd Wiersma en aan zijn bijzondere ontmoetingen met de naïeve kunstenaar uit Burdaard.

Op een toegankelijke manier schetst Karstkarel hoe hij als kersverse recensent van het Friesch Dagblad kennismaakte met ene “Boze Ruurd” in Burdaard, die alles beschilderde wat hij tegenkwam, zelfs zijn woonkamer. “In werkelijkheid was Ruurd”, zo vertelt Peter, “helemaal niet een boze man, mits je hem met respect behandelde”. Peter heeft met echtgenote Klaske heel wat bezoekjes in Burdaard afgelegd. Ze overtuigden Ruurd ervan, destijds gesteund door Thom Mercuur, dat hij best meer voor zijn schilderijen mocht vragen dan een tientje. Vanaf dat moment groeide bij Ruurd het besef van zijn marktwaarde.

Regelmatig parkeerde Ruurd ook zijn brommer voor het huis van de Karstkarels in Leeuwarden. Soms voor een praatje over kunst, maar ook over zijn ambitie om werk aan musea te verkopen. De vriendschap van Ruurd met het echtpaar Karstkarel ging zo ver dat Ruurd ooit, in zijn laatste ziekelijke jaren, middenin de nacht naar Peter en Klaske liet bellen dat ze hem bananen moesten brengen. Wilt u meer lezen over de bijzondere ontmoetingen van Peter en Klaske Karstkarel met Ruurd, maar ook met schilders als Benner en Van Althuis, sla er dan in alle rust “Wel aardig, nou?” eens op na. ISBN 978 90 5615 503 2.

Pieter Jansma neemt afscheid als rondleider


Pieter Jansma heeft afscheid genomen als rondleider bij het Ruurd Wiersma museum. Hij had bij de opening van het nieuwe seizoen al aangegeven dat hij wou gaan stoppen met zijn rondleiderschap. Het bestuur en vrijwilligers hebben Pieter jarenlang ervaren als een fijne collega, die altijd wilde inspringen als iemand verhinderd was. Daardoor heeft hij in de loop der jaren een groot aantal bezoekers geboeid met zijn verhalen over Ruurd en diens naïeve kunst. Het bestuur heeft hem in een persoonlijk gesprek bedankt voor zijn grote inzet en zijn loyaliteit aan het museum.

Coby Wolters komt het team rondleiders versterken


Coby Wolters - Sibma (foto hieronder) heeft zich officieel aangesloten bij het team vrijwilligers dat rondleidingen in het museum verzorgt. Haar interesse voor het museum is een paar jaar geleden gewekt toen zij in het kader van Culturele Hoofdstad 2018 deelnam aan de Ruurd Wiersma Experience. Na een succesvolle inwerkperiode, waarin zij is geïnspireerd en ondersteund door enkele doorgewinterde rondleiders gaat zij met ingang van het nieuwe seizoen aan de slag. 

Gezocht: vrijwilliger met documentatie- en archiefervaring


Ons museum beschikt over een grote hoeveelheid historisch beeld-, geluid- en tekstmateriaal. De omvang van het archief groeit, zodat een professionelere aanpak nodig is om deze schat aan informatie voor meer mensen beschikbaar te stellen. Er liggen interessante publicaties die we graag digitaal willen ontsluiten voor publiek en studie- en onderzoeksdoeleinden. Bent u, of kent u iemand die weet wat er op dit gebied mogelijk is en het archiveren en documenteren in de vingers heeft, dan willen we dat graag van u weten via  secretaris@ruurdwiersma.nl

Wie weet meer van dit schilderij?


Zo nu en dan ontvangt ons museum een schilderij dat aan Ruurd Wiersma wordt toegeschreven. Zo is ons kortgeleden gevraagd of dit geërfde schilderij van een molenknecht een echte Ruurd is. De erfgenamen hadden van hun inmiddels overleden tante gehoord dat ‘een museum in Friesland’ er belang bij heeft. Vandaar dat de eigenaar contact met ons heeft opgenomen.

De Molenknecht is geschilderd op hardboard en in twee kleuren groen gesigneerd met ‘R.W. 35’. Gezien het cijfer ‘35’ kan het zijn geschilderd in 1935, in de periode dat Ruurd in Den Helder en Hippolytushoef woonde. Kleurgebruik, schilderstijl, lichtinval en perspectief doen niet denken aan de Ruurd Wiersma-stijl die wij kennen. Ruurd signeerde wel vaker een schilderij van een vriend of iemand die hem een dienst bewees zo luidt de overlevering. Weet u misschien meer van de maker van dit schilderij, herkent u het verhaal dat erbij hoort of kent u de eerdere eigenaar, een zekere Toon (1904), die in Hilversum woonde, persoonlijk?  Dan horen wij dat graag via secretaris@ruurdwiersma.nl

Verras ons met een hoger donatiebedrag of een eenmalige gift


Het museum staat de komende jaren voor grote uitgaven om het toekomstbestendiger te maken en de aantrekkingskracht te vergroten. Waardeert u het ook dat wij de uitstraling van het museum willen versterken en waar dat nodig is laten restaureren? Verras ons dan met een extra bijdrage op NL86 RABO 0320 2054 01. Of meld u aan als donateur met een mailbericht naar penningmeester@ruurdwiersma.nl Een aantal donateurs is het afgelopen jaar door onze activiteiten geïnspireerd om de jaarlijkse donatie te verhogen. Enkele lezers hebben een eenmalige grote gift gedoneerd. Ons museum heeft de ANBI-status. Dit maakt het fiscaal aantrekkelijk om ons financieel te steunen via bovenstaand rekeningnummer.

Jaaroverzicht 2021 op hoofdlijnen


Ondanks beperkende coronamaatregelen is het bestuur, dankzij digitale vergadertechnieken, in staat geweest projecten op te starten, lopende zaken voort te zetten en lijnen naar de toekomst door te trekken.
Januari tot en met maart
  • Overleg met Museumfederatie Fryslân over subsidiemogelijkheden voor (behoud van) de collectie.
  • Publicatie van twee redactionele pagina’s in De Westereender.
  • Nieuwe Dockumer Courant reportage over Hennie Middelkamp.
  • Overname van vier melkbussen uit collectie van gesloten Landbouwmuseum Veenklooster.
April tot en met juni
  • Groot onderhoud en restauratie exterieur museumpand door schildersbedrijf De Vries uit Dokkum.
  • Tv-opnamen en interview van de voorzitter Sybren van Tuinen door RTV NOF/Omrop Fryslân.
  • Introductie van meerdere digitale Nieuwsbrieven per jaar.
  • Introductie van een geheel nieuwe website.
  • Ontwikkeling en plaatsing van QR-codes met geluidsfragmenten bij schilderingen en objecten.
  • Bijeenkomst en ‘bijpraten’ van de rondleiders over de actuele ontwikkelingen.
  • Installatie van de adviesgroep Club van Drie die aanbevelingen doet voor een toekomstvisie.
  • Opening van het museum op 18 juni.
  • Vaststellen en goedkeuring van de jaarrekening door externe kascommissie.
  • Vaststelling van een wervings-, introductie- en opleidingsprocedure voor nieuwe vrijwilligers.
  • Technisch onderzoek en kwaliteitsanalyse van de collectie door Rijksdienst Cultureel Erfgoed.
 
Juli tot en met november
  • Onderzoek naar duurzaamheid, klimaatbeheersing en bouwkundige aanpassingen door Middelsee.
  •  Inventarisatie van objecten, literatuur en niet uitgestalde materialen in het ‘zolderdepot’.
  • Oplevering van de Materiaal- en risicoanalyse door de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.
  • Ontwikkelen en vaststellen van standaardovereenkomsten voor bruikleen en eigendom.
  • Formele afsluiting van het museumseizoen met de rondleiders.
  • Rapportage van de Club van Drie met aanbevelingen voor toekomstige doorontwikkeling.
  • Voorbereiden en opstellen van de Beleidsvisie tot en met 2025, ter accordering in december..
  • Overdracht aan het museum van landschapsschilderij ’t Jagertje’ door de familie Monsma.
  • Ontvangst ter verificatie van een onbekend schilderij ‘Molenknecht’.